21 ตุลาคม “วันรักต้นไม้ประจำปีของชาติ” สืบสานปณิธานสมเด็จย่า ชวนคนไทยร่วมใจบำรุงรักษาต้นไม้ ฟื้นฟูผืนป่าไทยที่หดหายเหลือเพียง 31.57% เพื่ออนาคตธรรมชาติที่ยั่งยืน
“วันรักต้นไม้ประจำปีของชาติ” เริ่มต้นขึ้นจาก ปณิธานอันแรงกล้าของ “สมเด็จย่า” สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ในการจะฟื้นฟูความสมดุลของธรรมชาติ ทรงปลูกและบำรุงรักษาต้นไม้ด้วยพระองค์มาตลอดพระชนม์ โดยทรงให้ความสำคัญในการบำรุงรักษามากกว่าการปลูก และได้ถ่ายทอดองค์ความรู้และความสำคัญของต้นไม้แก่องค์กรต่างๆ ตลอดจนพสกนิกรชาวไทย ให้ช่วยกันดูแลรักษาและให้ความสำคัญกับต้นไม้และพันธุ์พืชอยู่เสมอมา
ด้วยเหตุนี้เอง เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2533 คณะรัฐมนตรี จึงมีมติกำหนดให้วันคล้ายวันพระราชสมภพ 21 ตุลาคมของทุกปี เป็น “วันรักต้นไม้แห่งชาติ” ต่อมากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ลงความเห็นกำหนดชื่อที่เหมาะสมกว่าเดิม และได้เปลี่ยนเป็น “วันรักต้นไม้ประจำปีของชาติ” มาจนถึงปัจจุบัน
สถานการณ์ป่าไม้ในประเทศไทย
เนื่องจากในปี 2565 ที่ผ่านมา ประเทศไทยมีพื้นที่ที่มีสภาพป่าไม้เพียงร้อยละ 31.57 ของพื้นที่ประเทศไทย (คิดเป็น 102,135,974.96 ไร่) ซึ่งลดลงจากปี 2564 ประมาณร้อยละ 0.02 คิดเป็น 76,459.41 ไร่
ถึงแม้ว่าอัตราการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ป่าไม้ค่อนข้างที่จะคงที่ ตั้งแต่ พ.ศ. 2556-2565 ก็ตาม แต่ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน พื้นที่ป่าไม้ของไทยมีการลดลงต่อเนื่อง สาเหตุสำคัญที่ทำให้พื้นที่ป่าไม้ลดลง ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน การเกิดจากปัญหาไฟป่า และการบุกรุกทำลายป่า เป็นต้น
โดยในปี 2565 ที่ผ่านมา มีคดีการบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ ทั้งหมด 1,845 คดี มีพื้นที่ถูกบุกรุก 16,176.16 ไร่ โดยมีจำนวนคดีการบุกรุกลดลงจากปี พ.ศ. 2564
ในส่วนของการบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ 625 คดี มีพื้นที่ถูกบุรุก 3,461.36 ไร่ โดยมีจำนวนคดีบุกรุกและพื้นที่ที่มีการบุกรุกเพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2564
ปัจจุบันประเทศไทยเหลือพื้นที่ป่าไม้คิดเป็นร้อยละ 31.57 ของพื้นที่ประเทศ โดยเป็นพื้นที่ป่าอนุรักษ์ร้อยละ 22 และพื้นที่ป่าเศรษฐกิจและป่าชุมชนร้อยละ 9 หากมองย้อนกลับไปในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา พื้นที่ป่าไม้ของไทยลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงไม่จริงจังในการดำเนินงานและมาตรการของหน่วยงานภาครัฐผู้รับผิดชอบที่มีเป้าหมายว่าจะมีพื้นที่ป่าร้อยละ 40 ของพื้นที่ประเทศ และในยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ระบุว่า จะมีพื้นที่สีเขียวโดยรวมทั้งหมดให้ได้ร้อยละ 55 ของพื้นที่ประเทศภายในปี 2580
อ้างอิง :
- มูลนิธิสืบนาคะเสถียร
