การดื่มน้ำจาก “ขวดพลาสติก” แบบใช้ครั้งเดียว อาจทำให้คุณบริโภค “ไมโครพลาสติก” เพิ่มถึง 90,000 อนุภาคต่อปี นักวิจัยเตือนถึงผลกระทบต่อสุขภาพที่อาจร้ายแรงกว่าที่คิด
ทุกวันนี้ ไมโครพลาสติกกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะอยู่ในอาหาร น้ำดื่ม เสื้อผ้า หรือแม้แต่เครื่องสำอางที่เราใช้ การวิจัยล่าสุดจากมหาวิทยาลัยคอนคอร์เดียในแคนาดา เผยให้เห็นถึงพฤติกรรมง่ายๆ ที่อาจเพิ่มการสัมผัสอนุภาคพลาสติกขนาดเล็กเหล่านี้อย่างมหาศาล โดยเฉพาะการดื่มน้ำจากขวดพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว ซึ่งอาจนำไปสู่ผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว
จากการวิเคราะห์บทความวิชาการกว่า 140 ชิ้น นักวิจัยพบว่า โดยเฉลี่ยคนทั่วไปบริโภคไมโครพลาสติกประมาณ 39,000 ถึง 52,000 อนุภาคต่อปี แต่การเลือกดื่มน้ำจากขวดพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว อาจทำให้ร่างกายได้รับไมโครพลาสติกเพิ่มขึ้นถึง 90,000 อนุภาคต่อปี เมื่อเทียบกับผู้ที่เลือกดื่มน้ำประปา
อนุภาคเหล่านี้เกิดจากการที่พลาสติกด้านในของขวดหลุดออกมา โดยเฉพาะเมื่อขวดถูกบีบ หรือสัมผัสกับความร้อน ซึ่งทำให้โพลิเมอร์ขนาดเล็กปนเปื้อนลงในน้ำ
“การใช้ขวดน้ำพลาสติกในกรณีฉุกเฉินอาจไม่เป็นปัญหา แต่การใช้เป็นประจำในชีวิตประจำวันไม่ใช่ทางเลือกที่ดี” ดร. ซาราห์ ซาเจดี ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมและหัวหน้าทีมวิจัย กล่าว เธอย้ำว่าปัญหานี้ไม่ใช่แค่ความเป็นพิษในระยะสั้น แต่เป็นความเสี่ยงจากความเป็นพิษเรื้อรังที่อาจส่งผลกระทบต่อร่างกายในระยะยาว
ในปี 2567 น้ำดื่มบรรจุขวดยังคงครองตำแหน่งเครื่องดื่มบรรจุหีบห่อที่ได้รับความนิยมสูงสุดในสหรัฐอเมริกาเป็นปีที่ 9 ติดต่อกัน โดยมียอดบริโภครวมถึง 16.2 พันล้านแกลลอน เพิ่มขึ้น 2% จากปีก่อนหน้า ปริมาณดังกล่าวมากพอที่จะเติมสระว่ายน้ำขนาดโอลิมปิกได้กว่า 24,000 สระ ตัวเลขนี้สะท้อนถึงความท้าทายในการลดการพึ่งพาขวดพลาสติกในชีวิตประจำวัน
นักวิทยาศาสตร์กำลังเร่งศึกษาผลกระทบของไมโครพลาสติกต่อสุขภาพมนุษย์ ซึ่งยังคงมีความไม่แน่นอนในหลายแง่มุม อย่างไรก็ตาม มีสิ่งหนึ่งที่ชัดเจน: ไมโครพลาสติกไม่ได้เพียงผ่านร่างกายไปโดยไม่ทิ้งร่องรอย อนุภาคขนาดเล็กกว่าเมล็ดข้าวเหล่านี้สามารถเข้าสู่กระแสเลือดและสะสมในอวัยวะสำคัญ เช่น หัวใจ ปอด ตับ ไต อัณฑะ และแม้แต่รก น่าตกใจยิ่งกว่านั้นคือ ไมโครพลาสติกมีขนาดเล็กพอที่จะทะลุผ่านกำแพงเลือด-สมอง ซึ่งเป็นเกราะป้องกันที่ยากต่อการเจาะทะลุ
การวิจัยในสัตว์และเซลล์มนุษย์ชี้ว่า ไมโครพลาสติกอาจก่อให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง ทำลายเซลล์ รบกวนการทำงานของฮอร์โมน และสร้างความเสียหายต่อสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้ การศึกษาในระยะแรกยังพบความเชื่อมโยงระหว่างการสัมผัสไมโครพลาสติกกับความเสี่ยงของโรคมะเร็ง ภาวะมีบุตรยาก โรคหัวใจ โรคปอด และปัญหาสุขภาพร้ายแรงอื่นๆ แม้ว่าผลกระทบในระยะยาวจะยังไม่ชัดเจน แต่ข้อมูลที่มีอยู่ บ่งชี้ถึงความจำเป็นในการดำเนินการอย่างเร่งด่วน
ดร. ซาเจดีและทีมวิจัยของเธอ เรียกร้องให้มีการพัฒนาวิธีทดสอบมาตรฐานเพื่อวัดปริมาณไมโครพลาสติกในผลิตภัณฑ์อย่างขวดน้ำ รวมถึงการออกนโยบายที่เข้มงวดขึ้นเพื่อควบคุมการปนเปื้อนของพลาสติกในน้ำดื่มบรรจุขวด การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เช่น การหันมาใช้ขวดน้ำที่นำกลับมาใช้ใหม่ได้ หรือการดื่มน้ำประปาที่ผ่านการกรอง อาจเป็นก้าวแรกที่สำคัญในการลดการสัมผัสไมโครพลาสติก และปกป้องทั้งสุขภาพและสิ่งแวดล้อมจากภัยเงียบที่กำลังคุกคามนี้
อ้างอิง :
