ปัญหามลพิษแม่น้ำกก-สาย-รวก ทวีความรุนแรง พบสารหนูเกินเกณฑ์ในร่างกายประชาชน สส.ภัทรพงษ์ ลีลาพัฒน์ จี้รัฐบาลเร่งแก้ไข ทั้งต้นตอจากเหมืองข้ามชาติและผลกระทบในประเทศ ขณะที่น้ำประปา 18 หมู่บ้านปนเปื้อน สุขภาพประชาชนอยู่ในภาวะเสี่ยง
ภัทรพงษ์ ลีลาพัฒน์ สส. เชียงใหม่ รองโฆษกพรรคประชาชน โพสต์ถึงปัญหามลพิษในแม่น้ำกก-สาย-รวก ที่ส่งผลกระทบรุนแรงต่อประชาชน โดยระบุว่า จากน้ำเป็นพิษสู่มนุษย์ ตรวจพบสารหนูในคนพื้นที่ใช้น้ำกก-สาย ค่าสารหนูเกินเกณฑ์ ปัญหาเร่งด่วนที่รัฐบาลเชื่องช้า และรองนายกฯลงพื้นที่แต่ไม่พูดถึงปัญหา ต้องให้หนักขึ้นอีกเท่าไหร่ ถึงจะทำงานเป็น
สส.ภัทรพงษ์ ระบุว่า จากที่ได้ติดตามปัญหาน้ำกก-สาย-รวกเป็นพิษอย่างใกล้ชิด และได้สื่อสารไปยังรัฐบาลหลายต่อหลายครั้ง ทั้งชุดที่แล้วและชุดนี้ ตั้งแต่พื้นที่ทำเหมืองในประเทศเพื่อนบ้าน แนวทางการเจรจากับต่างประเทศ การจัดการกับผลกระทบภายในประเทศ แต่ที่ผ่านมากลับมีการดำเนินการจากรัฐบาลในการแก้ปัญหานี้น้อยมาก เมื่อเทียบกับความรุนแรงของปัญหา ที่นอกจากปัจจุบัน พบประปาหมู่บ้านในพื้นที่น้ำกก-สายเป็นพิษจากตะกั่วไปแล้ว 18 หมู่บ้าน ล่าสุด ผลการตรวจปัสสาวะคนในพื้นที่ พบสารหนูในคนเกินเกณฑ์ อีกถึง 7 ราย
การตรวจปัสสาวะโดยกรมควบคุมโรคครั้งนี้ เป็นการตรวจคนในพื้นที่ใช้น้ำกก-สาย 322 คนในจังหวัดเชียงราย และ 40 คนในจังหวัดเชียงใหม่ โดยทั้ง 7 รายที่ตรวจพบค่าสารหนูเกินเกณฑ์ (100 ug/L) แบ่งเป็นประชาชนในพื้นที่จังหวัดเชียงรายทั้งหมด อำเภอเมือง 3 คน อำเภอเวียงชัย 2 คน เวียงเชียงรุ้ง 1 คน และอำเภอเชียงแสน 1 คน
สิ่งที่รัฐต้องเร่งดำเนินการ ด้านสาธารณสุขเพิ่มเติมจากตรวจพบสารหนูเกินเกณฑ์ครั้งนี้คือ
- ตรวจสารหนูให้ละเอียดว่า เป็นสารหนูอนินทรีย์เท่าไหร่จากสารหนูทั้งหมด
- เจาะเลือดตรวจร่างกายโดยละเอียดเพิ่ม เพื่อตรวจความสมบูรณ์เม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง และเกล็ดเลือด
- ปรับเกณฑ์การกรองคนเพื่อเข้าตรวจปัสสาวะตามพฤติกรรมอื่น ๆ ของทั้ง 7 รายนี้เพื่อให้ครอบคลุมกลุ่มเสี่ยงมากขึ้น
- ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยโรคที่ต้องเฝ้าระวังจากน้ำปนเปื้อนสารโลหะหนัก พร้อมนำพื้นที่เหล่านี้เข้าเป็นเขตพื้นที่เฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคจากสิ่งแวดล้อมด้วย
นี่คือปัญหาที่เร่งด่วน ต้องจัดการโดยเร็วที่สุด บูรณาการการทำงานร่วมกันจากทุกกรม ทุกกระทรวง แต่ที่ผ่านมา 1 ปี การทำงานของรัฐบาลทุกชุด ยังคงละเลยต่อปัญหานี้ ตอนนี้ไม่ใช่แค่แม่น้ำเป็นพิษ ไม่ใช่แค่หลีกเลี่ยงการกินปลา แต่มันลุกลามมาถึง น้ำประปาหมู่บ้านที่ประชาชนใช้ ผลผลิตทางการเกษตรที่ใช้น้ำเหล่านี้ และสะท้อนออกมาจากสุขภาพและชีวิตของประชาชนอย่างชัดเจนแล้ว
สส.ภัทรพงษ์ ทิ้งท้ายว่า จะติดตามปัญหานี้อย่างใกล้ชิด แล้วดูการประชุมคณะรัฐมนตรีในวันอังคารนี้อย่างละเอียด ว่ารัฐบาลจะเริ่มทำงานกับเรื่องนี้อย่างจริงจังได้แล้วหรือยัง ทั้งในเรื่องการแก้ปัญหาที่ต้นตอกับต่างประเทศ และการจัดการปัญหาภายในประเทศ
แม่น้ำกก แม่น้ำสายสำคัญหล่อเลี้ยงคนเชียงราย กลายเป็นสารพิษ
แม่น้ำกกเป็นแม่น้ำสายสำคัญในจังหวัดเชียงราย ไหลผ่านหลายอำเภอ เช่น เมืองเชียงราย, เวียงชัย, และเชียงแสน ก่อนไหลลงสู่แม่น้ำโขง มลพิษในแม่น้ำกกมีสาเหตุหลักจากกิจกรรมเหมืองแร่ในประเทศเพื่อนบ้าน โดยเฉพาะการปล่อยน้ำเสียที่มีสารโลหะหนัก เช่น ตะกั่วและสารหนู ลงสู่แหล่งน้ำ ซึ่งไหลข้ามพรมแดนเข้ามาในประเทศไทย สารพิษเหล่านี้ไม่เพียงปนเปื้อนในแม่น้ำ แต่ยังซึมเข้าสู่ระบบน้ำประปาหมู่บ้านและพื้นที่เกษตรกรรม ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน เช่น โรคผิวหนัง ความผิดปกติของระบบประสาท และความเสี่ยงต่อมะเร็งในระยะยาวจากการสะสมสารหนูในร่างกาย
นอกจากนี้ การปนเปื้อนยังกระทบต่อการประมงและการเกษตร ซึ่งเป็นแหล่งรายได้หลักของชุมชนในพื้นที่ การแก้ไขปัญหาต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการเจรจากับประเทศเพื่อนบ้านเพื่อควบคุมการปล่อยมลพิษ รวมถึงการลงทุนในระบบกรองน้ำและการตรวจสุขภาพประชาชนอย่างต่อเนื่องในพื้นที่เสี่ยง
