6 ตุลาคม วันที่อยู่อาศัยโลก (World Habitat Day)ร่วมสร้างเมืองที่ทุกคนมีบ้านดี รับมือวิกฤตสภาพภูมิอากาศและความเหลื่อมล้ำ
วันที่ 6 ตุลาคม เป็น วันที่อยู่อาศัยโลก (World Habitat Day) จัดขึ้นทุกปีในวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคมเพื่อให้ทั่วโลกตระหนักถึงความสำคัญของ “ที่อยู่อาศัย” รวมถึงสิทธิพื้นฐานของมนุษย์ทุกคนในการมีที่อยู่อาศัยที่เหมาะสมและยั่งยืน ปีนี้ 2025
วันที่อยู่อาศัยโลก (World Habitat Day) ถูกกำหนดโดยองค์การสหประชาชาติ (UN) ตั้งแต่ปี 1985 เพื่อให้โลกตระหนักถึงปัญหาที่อยู่อาศัยและการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืน เป้าหมายหลักคือการส่งเสริมให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการสร้างเมืองที่ปลอดภัย สะอาด และเท่าเทียม โดยเริ่มจากสิทธิพื้นฐานอย่าง “ที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม” ซึ่งหมายถึงบ้านที่มั่นคง ราคาไม่แพง และเข้าถึงได้สำหรับทุกคน ไม่ว่าจะยากดีมีจน ในอดีต ธีมของวันนี้เคยครอบคลุมเรื่องหลากหลาย เช่น การจัดการขยะ การวางผังเมือง หรือการป้องกันภัยพิบัติ แต่ทุกปีจะสะท้อนปัญหาสังคมปัจจุบันเสมอ
ธีมปี 2025: การตอบสนองวิกฤตเมือง – คำตอบสำหรับความไม่เท่าเทียม
สำหรับปีนี้ ธีมหลักคือ “การตอบสนองต่อวิกฤตเมือง” (Urban Crisis Response) ซึ่งเน้นการรับมือกับวิกฤตหลายมิติที่กำลังรุมเร้าพื้นที่เมืองทั่วโลก โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (climate change) และความขัดแย้ง (conflicts) ที่ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำมากขึ้น
ลองนึกภาพเมืองใหญ่ที่น้ำท่วมบ่อยขึ้นจากพายุที่รุนแรง หรือชุมชนที่พลัดถิ่นเพราะสงครามและความไม่มั่นคง – ปัจจุบัน มีผู้ลี้ภัยและผู้อพยพกว่า 60% ที่มุ่งหน้ามายังเมือง ทำให้ระบบสาธารณูปโภคและที่อยู่อาศัยถูกกดดันหนัก
UN-Habitat หน่วยงานหลักที่รับผิดชอบ วันนี้ จะจัดงานเฉลิมฉลองระดับโลกที่กรุงไนโรบี ประเทศเคนยา ในวันที่ 6 ตุลาคม โดยชูแนวคิด “ใช้เครื่องมือและแนวทางที่มีอยู่เพื่อตอบสนองวิกฤตอย่างมีประสิทธิภาพ” เช่น การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการวางผังเมือง การส่งเสริมที่อยู่อาศัยสีเขียว หรือการมีส่วนร่วมของชุมชนในการฟื้นฟูหลังภัยพิบัติ นอกจากนี้ ยังมีการมอบรางวัล UN-Habitat Scroll of Honour เพื่อยกย่องบุคคลและองค์กรที่สร้างผลกระทบต่อการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะผู้ที่ช่วยเหลือผู้ยากไร้หรือผู้พลัดถิ่น
ทำไมวันนี้ถึงสำคัญสำหรับประเทศไทย
ในบ้านเรา ปัญหาที่อยู่อาศัยก็ไม่ต่างจากโลก กรุงเทพฯ และเมืองใหญ่เผชิญน้ำท่วมซ้ำซากจาก climate change ขณะที่ชุมชนแออัดในสลัมยังขาดที่อยู่อาศัยมั่นคง วันที่อยู่อาศัยโลก จึงเป็นเครื่องเตือนใจให้รัฐบาล เอกชน และประชาชนร่วมมือกัน เช่น โครงการพัฒนาที่อยู่อาศัยราคาประหยัด หรือการวางแผนเมืองที่รับมือภัยพิบัติได้ดีขึ้น
อ้างอิง :
ข้อมูลจาก United Nations และ UN-Habitat (2025)
