'ภูเขาน้ำแข็งยักษ์ A23a' หดตัวเหลือครึ่ง อาจหายไปในไม่กี่สัปดาห์

ภูเขาน้ำแข็งยักษ์ A23a ที่แตกจากแอนตาร์กติกเมื่อเกือบ 4 ทศวรรษก่อน กำลังละลายอย่างรวดเร็วในน่านน้ำอุ่นของมหาสมุทรแอตแลนติกใต้ หลังจากติดก้นทะเลนานกว่า 30 ปี และเคลื่อนสู่ “ตรอกภูเขาน้ำแข็ง” นักวิทยาศาสตร์เผย มันอาจหายไปในไม่กี่สัปดาห์

ภูเขาน้ำแข็งยักษ์ A23a ซึ่งแตกตัวจากหิ้งน้ำแข็งฟิลช์เนอร์-รอนเนในแอนตาร์กติกเมื่อปี 2529 (ค.ศ. 1986) กำลังอยู่ในช่วงสุดท้ายของการดำรงอยู่ นักวิทยาศาสตร์คาดว่ามันอาจละลายหายไปภายในไม่กี่สัปดาห์ หลังจากลอยสู่น่านน้ำที่อุ่นกว่าในมหาสมุทรแอตแลนติกใต้

A23a มีขนาดเริ่มต้นมหาศาลถึง 3,100 ตารางกิโลเมตรในต้นปี 2568 (ค.ศ. 2025) ใหญ่กว่าเกาะลองไอส์แลนด์และกรุงลอนดอนกว่า 2 เท่า ทำให้มันเป็นภูเขาน้ำแข็งที่ใหญ่ที่สุดในโลกในขณะนั้น ด้วยความหนา 200-300 เมตรและมวลน้ำแข็งหลายพันล้านตัน

หลังจากแตกตัว A23a ติดอยู่ที่ก้นทะเลเวดเดลล์นานกว่า 30 ปี จนเริ่มลอยตัวอีกครั้งในปี 2563 (ค.ศ. 2020) กระแสน้ำพัดพามันเข้าสู่ “ตรอกภูเขาน้ำแข็ง” เส้นทางที่ภูเขาน้ำแข็งจากแอนตาร์กติกมักพบจุดจบ เมื่อต้นปี 2568 มันเกยตื้นใกล้เกาะเซาท์จอร์เจีย สร้างความกังวลว่าจะรบกวนเพนกวินและแมวน้ำหลายล้านตัวที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ แต่โชคดีที่มันเคลื่อนออกจากเกาะในเดือนพฤษภาคมและลอยต่อไปทางเหนือ

ภาพถ่ายดาวเทียมจากโครงการโคเปอร์นิคัส เผยว่า A23a หดตัวลงเหลือเพียง 1,770 ตารางกิโลเมตรในเดือนกันยายน 2568 เนื่องจากชิ้นส่วนขนาดใหญ่แตกออก รวมถึงชิ้นที่มีพื้นที่ 400 ตารางกิโลเมตร เศษน้ำแข็งขนาดเล็กที่กระจายออกไปยังเป็นภัยต่อการเดินเรือ

แอนดรูว์ ไมเยอร์ส นักวิทยาศาสตร์ จากสำนักงานสำรวจแอนตาร์กติกแห่งสหราชอาณาจักร (BAS) ระบุว่า A23a กำลังแตกสลาย “อย่างรวดเร็ว” เมื่อเข้าสู่น่านน้ำอุ่น และถูกคลื่นซัด

ก่อนหน้านี้ ภูเขาน้ำแข็ง A23a มีน้ำหนักเกือบหนึ่งล้านล้านเมตริกตัน (1.1 ล้านล้านตัน) และครอบคลุมพื้นที่ 3,672 ตารางกิโลเมตร (1,418 ตารางไมล์) ซึ่งใหญ่กว่ารัฐโรดไอแลนด์เล็กน้อย นักวิทยาศาสตร์ได้ติดตามอย่างใกล้ชิดนับตั้งแต่มันแยกตัวออกมาจากหิ้งน้ำแข็งฟิลช์เนอร์-รอนเนในแอนตาร์กติกาในปี 2529

A23a เคยครองตำแหน่ง “ภูเขาน้ำแข็งที่ใหญ่ที่สุดในปัจจุบัน” มาแล้วหลายครั้งนับตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980 และบางครั้งก็ถูกแซงหน้าโดยภูเขาน้ำแข็งขนาดใหญ่แต่มีอายุสั้นกว่า เช่น A68 ในปี 2560 และ A76 ในปี 2564

การแตกตัวของภูเขาน้ำแข็งเป็นส่วนหนึ่งของวัฏจักรธรรมชาติในแอนตาร์กติก แต่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทำให้อัตราการแตกตัวของภูเขาน้ำแข็งขนาดใหญ่เพิ่มขึ้น เนื่องจากทวีปนี้ร้อนเร็วกว่าค่าเฉลี่ยโลก A23a ซึ่งอยู่ในน่านน้ำ “สุสาน” เดียวกับที่ภูเขาน้ำแข็งยักษ์อย่าง A68 สลายตัวไปก่อนหน้านี้ กำลังละลายอย่างรวดเร็วเมื่อเผชิญกับน้ำทะเลที่อุ่นขึ้น การละลายนี้อาจปลดปล่อยสารอาหารที่กระตุ้นสิ่งมีชีวิตในทะเล แต่ก็สร้างความท้าทายให้กับสัตว์ป่าในพื้นที่ด้วย

อ้างอิง :

‘ภูเขาน้ำแข็งยักษ์ A23a’ หดตัวเหลือครึ่ง อาจหายไปในไม่กี่สัปดาห์