‘โจโฉ’ ค้นพบ ‘ทารันทูลา’
แมงมุมสายพันธุ์ใหม่
ครั้งแรกในไทยที่ป่าเมืองตาก

ดร.นรินทร์ ชมภูพวง อาจารย์ภาควิชากีฏวิทยา คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้รับแจ้งจาก JoCho Sippawat หรือ โจโฉ – ทรงธรรม สิปปวัฒน์ ยูทูบเบอร์ชื่อดังที่มีผู้ติดตาม 2.5 ล้านราย เมื่อเร็ว ๆ นี้ว่า พบแมงมุมชนิดหนึ่งที่บ้านแม่โถ อ.เมือง จ.ตาก พร้อมส่งภาพถ่ายให้ ดร.นรินทร์ดูว่าเป็นแมงมุมพันธุ์ที่ไม่เคยถูกค้นพบหรือไม่

จากการศึกษาของ ดร.นรินทร์ร่วมกับนักสะสมแมงมุมได้คำตอบว่า แมงมุมที่โจโฉพบคือ ทารันทูลา (Tarantula) สายพันธุ์ใหม่ที่เพิ่งค้นพบครั้งแรกในประเทศไทย เป็นสายพันธุ์ที่แตกต่างจากทารันทูลาสายพันธุ์อื่น เพราะมีแหล่งอาศัยอยู่เฉพาะในต้นไผ่ และได้ตั้งชื่อว่า “ตากสินัส แบมบัส (Taksinus bambus)” เพื่อเป็นเกียรติแก่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

สำหรับทารันทูลาส่วนใหญ่สามารถอาศัยอยู่ได้ทั้งบนบกและบนต้นไม้โดยทั่วไปมักพบทารันทูลาต้นไม้ในเอเชียที่อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ สุมาตรา และบอร์เนียว แต่ตากสินัสนี้ถูกค้นพบในภาคเหนือของไทยซึ่งไม่ค่อยพบแมงมุมชนิดนี้มาก่อน

ก่อนหน้านี้มีรายงานว่า “เมนูทารันทูลาทอด” เป็นเมนูโปรดของชาวกัมพูชาและเริ่มหายากขึ้นหรืออาจใกล้สูญพันธุ์ ส่วนหนึ่งมาจากการตัดไม้ทำลายป่าที่เป็นแหล่งอาศัยของพวกมัน อีกทั้งมีคนล่าเป็นอาชีพมากขึ้น โดยนักท่องเที่ยวที่เดินทางมายังเมือง Skun ในกัมพูชาถึงกับขนานนามเมืองนี้ว่า “Spiderville” หรือหมู่บ้านแมงมุม

ทั้งนี้ ทารันทูลาถูกจัดเป็นสกุลใหม่ในวงศ์ย่อย Ornithoctoninae ของทารันทูลาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การค้นพบนี้นับเป็นการกำหนดสกุลใหม่ให้ทารันทูลาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ครั้งแรกในรอบ 104 ปี โดยสิ่งที่ทำให้สายพันธุ์ตากสินัสแตกต่างจากทารันทูลาสายพันธุ์อื่น ๆ ในเอเชียคือ เพศผู้มีส่วนที่เรียกว่า Embolus บริเวณรยางค์คู่ที่สองสั้นกว่า ซึ่งส่วนนี้จะใช้ในการถ่ายอสุจิไปยังภาชนะเก็บน้ำเชื้อของตัวเมียระหว่างการผสมพันธุ์

“สปีชีส์นี้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวเพราะมีความเกี่ยวข้องกับไผ่ และเราไม่เคยพบเห็นทารันทูล่าสายพันธุ์นี้ในพืชชนิดอื่นเลย” ดร.นรินทร์กล่าวในการแถลงข่าวและว่า “ไม้ไผ่มีความสำคัญต่อทารันทูล่าเหล่านี้ ไม่เพียงแต่ในแง่ของวิถีชีวิตเท่านั้น แต่ยังพบได้เฉพาะในป่าบนเนินเขาสูงทางตอนเหนือของประเทศไทยที่ระดับความสูงประมาณ 1,000 เมตร ไม่ใช่เรื่องเกินจริงที่จะบอกว่าตอนนี้พวกมันเป็นทารันทูล่าที่หายากที่สุดในประเทศไทย”

อ้างอิง:
• A new genus of bamboo culm tarantula from Thailand (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae)
• Morgan Sung. (Jan 22, 2022) “Wildlife YouTuber discovers new species of tarantula” . NBCNEWS
Katie Hunt, CNN (Jan 20, 2022) “A new species of tarantula discovered by Thai YouTube star” . CNN
• https://bit.ly/3nYfhmR
• https://bit.ly/3Aw97iK
เครดิตภาพ: ดร.นรินทร์ ชมภูพวง / โจโฉ-ทรงธรรม สิปปวัฒน์